Kedi ve Köpeklerde Mantar Enfeksiyonu (Dermatofitozis)

Mantar enfeksiyonları derinin epidermis tabakasının en üst katmanı olan stratum corneum başta olmak üzere kıl kökleri ve tırnak aralarında görülen yüzeysel deri enfeksiyonlarıdır. Köpeklerde mantara bir çok etken sebep olurken bunların başında microsporium canis gelir. Kedide ise %95 etken aynıdır. Peki bu etkene nasıl yakalanılır nasıl bulaşır nasıl tedavi edilir. Bu soruların hakkında biraz konuşalım. Aslında bu etken birçok hayvanın derisinde bir şekilde bulunabilir. Gerek dışarıdan gerek başka bir hayvandan, anneden yavruya geçebilmektedir. Fakat etkeni barındırıyor olması enfeksiyona yakalanması anlamına gelmemektedir. Büyüme çağında ki genç kedi ve köpeklerde , yetersiz anne sütü almış, bağışıklığı iyi gelişmemiş yavrularda veya yetişkinlerde görülme olasılığı fazladır. Ayrıca uzun tüylü kediler , york shire terrier, jack russel terrierler de özellikle görülme sıklığı litaratüre bildirilmiştir.

Deri ve Tüy Sağlığı

Mantar enfeksiyonun görülmesinde deri ve tüy sağlığının da önemi büyüktür. Deri sağlığı iyi olan bağışıklığı kuvvetli yeteri kadar anne sütü almış kedi ve köpeklerde mantar enfeksiyonları görülme oranı düşüktür. Ayrıca mantar stres şartları hijyenik olmayan bakım ve besleme koşullarında da çok sık görülmektedir. Stres koşullarında hayvanınızın bağışıklığı baskılanır eğer kediniz veya köpeğiniz etmeni taşıyor ise veya o anda dışarıdan aldıysa dermatofitozis (mantar) enfeksiyonu görülme olasılığı yüksektir. Klinik bulgularda kedi ve köpeklerde değişkenlik gösterebilmektedir. Köpeklerde bozuk para büyüklüğünde deri döküntüleri dökülen bölgede kalınlaşma , sulu bir yapı dikkati çekebilir. Ayrıca kabuklanma, kepeklenme , tırnak ve tırnak arasında mantar enfeksiyonu sık olarak görülmektedir. Bu  durumda kaşıntılar dikkati çeker.Kedilerde durum farklıdır çoğunlukla kulak çevresi, yüz çevresi kol bacak uzuvlarında ve sırt bölgesinde görülmektedir. Bu bölgelerde yuvarlak biçimde , deri döküntüleri, kızarıklık, kabarılıklık ve kepeklenme görülebilmektedir. Ayrıca yoğun kaşıntı dikkati çeker.

Tedavi

Tedavi bölümünde bu klinik belirtileri gördüğünüz zaman acilen veteriner hekiminizle irtibata geçiniz çünkü lokal olarak başlayan mantar görüntüsü genaralize bir hal alabilmektedir. Kısaca tedavi protokolünden bahsedecek olursak. Yoğun kaşıntılar ile birlikte açılan bölgeyi büyütmemek ve başka bir yere yayılmasını engellemek için boyundan bir yakalık takılabilir. Sonrasında mantarın derecesine ve yayılımına göre lokal spreyler veya pomadlar kullanılabilmektedir. Bu süre zarfı içerisinde daha çabuk tedaviye yanıt vermesi açısından bağışıklık güçlendirici kedi ve köpek vitaminleri kullanabilirsiniz. Bazı ilerleyen ve gerek görülen durumlarda 2 doz mantar aşısı uygulanabilmektedir. Veteriner Hekim Mehmet KOÇ