Köpeklerde Toxocara Canis

Toxocara canis oldukça yaygın görülen bir köpek parazitidir. Erişkin parazitler ince bağırsakta yerleşirler ve önemli bir belirti oluşturmadan uzun süre yaşayabilirler. Bu parazitler her yaş grubunda ki köpekte görülmesine rağmen, köpeği yaşı toxocara enfeksiyonlarının yaygınlığı ve şiddeti üzerine etkili olan önemli bir faktördür. Çok sayıda parazit bulunduran yavru köpeklerde sindirim bozulmakta ve bu hayvanların büyümesini yavaşlatmaktadır. Ne kadar kaliteli köpek kuru maması kullanırsak kullanalım bu belirti gözle görülür düzeydedir. Bu parazitlerle enfekte genç hayvanlarda karın gerginleşir ve klasik olarak şiş karın görünümü ortaya çıkar. Hayvandaki parazit sayısı fazla ise erişkin parazitlerin büyüklükleri nedeniyle bağırsaklarda tıkanıklık ve birbiri içerisine geçme görülmektedir. Ortaya çıkan klinik bozukluklar kusma, kabızlık, ishal olarak görülür. Köpekler enfeksiyonu  dış ortamdan oral yolla almakta , anneden yavruya anne karnında veya emzirme döneminde geçmektedir. Oral yolla alınan enfeksiyonlara kısaca değinecek olursak. Hemen hemen her yerde bulunan ascarid yumurtaları çevre şartlarına karşı oldukça dayanıklıdır. Şehirlerde köpeklerin yoğun olduğu yerler ascarid yumurtaları ile doludur. Çevreye dağılan bu yumurtalar hem köpekler için hem de kediler için büyük tehdit oluşturmaktadır ve  önemli bir enfeksiyon kaynağıdır. Larvalarla oluşan enfeksiyonlar gebelik esnasında annenin somatik dokularında bulunan larvalar fetüse geçmesi ya da doğumdan sonra anne sütü ile yavruya bulaşması sonucu gerçekleşmektedir. Ayrıca yavru köpeğin bağırsağında ki genç ya da erişkin parazitler yavrusunu yalaması esnasında anne tarafından yutulabilir ve yavru köpekten anneye de enfeksiyon taşınabilmektedir. Emziren annelerde ve yavru köpeklerde bu hayvanların dışkıları ile çevreye çok sayıda yumurtanın atıldığı bilinmektedir. Parazitin çok farklı bulaşma yollarının olması ve yumurtalarının çevre şartlarına oldukça dayanıklı olması köpekler için yüksek bir enfeksiyon şiddeti oluşturmaktadır. Ayrıca ascaridlerin dünyada köpek popülasyonunda yayılmasında ve ülkelere göre görülme olasılığından %3 ile %80 arasında değişmektedir. Bu oran Türkiye de muayene edilen köpeklerde %12 ile %20 arasında saptanmıştır. Almanya da ise %5 ile 8 arasında pozitifliği görülmüştür.  Bu hastalığın tedavisinde özellikle yavruluk döneminde enparaziter tedavi uygulamaların düzenli olarak yapılması tavsiye edilir. İlk defa iç parazit olacak bir köpeğe 10 gün ara ile 2 doz uygulama yapılması önerilmektedir. Rutinde ise endoparaziter tedavi ve koruma 3 ay süre ile yılda 4 defa uygulanması toxocara enfeksiyonu görülme riskini ortadan kaldırmaktadır   Veteriner Hekim Mehmet KOÇ