Kedi ve Köpeklerde Diaframatik Herni (Diafram fıtığı)

Diafram göğüs boşluğu ile karın boşluğunu ayıran ince perde yapısında bir organdır. Bu perdenin çeşitli nedenlerden dolayı hasar görmesi yırtılması durumunda abdominal organların diyaframdan göğüs boşluğuna geçer. Fıtıklaşan organlar bir fıtık kesesinde veya akciğere baskı yaparak bulunabilir. Fıtıklaşma doğmasal da olabilir sonradan da gelişebilir. Fıtıklaşma diframın zayıf olan kısmı kenarlarda daha sık gerçekleşir ayrıca fıtıklaşma durumunda akciğerde sıvı birikimi görülme oranı da bir hayli yüksektir. Diafram fıtığı köpeklere nazaran kedilerde daha sık görülmektedir. Kedilerin fiziksel yapısı gereği dışarıda son derece atletik yapıda olması bu tür kazalara yakalanma riskini arttıran faktörler arasında yerini alır. Genellikle çeşitli travmalar, kazalar, darbeler sonucu diafram fıtıkları şekillenmektedir. Diafram fıtığı kedilerde sık görülür dedik fakat en çok tolere eden hayvanlarda kedilerdir. Diafram fıtığı olan bir kedi aylarca hatta yıllarca yaşayabilmektedir. Ne zaman ağır klinik semptomlar gösterir o zaman bir problem olduğu düşünülür kediler için. Diafram fıtığında klinik bulguların en belirgin başlıca özellikleri, kusma ve ishal, hafif solunum gücüğü, egzersiz sonrası ve ya göğüs üstü yatmada zor ve yüzlük nefes alma görülmektedir. Diaframatik hernisi olan kedi veya köpeklerde haftalarca hatta aylarca solunum, sindirim ve kardiyovasküler sisteme ait bir takım bozukluklar sürekli devam eder. Hastalarda vücut ağırlık kaybı ve düşkünlük ortaya çıkar. Akut klinik semptom olarak, plörada sıvı toplanması , akciğer dönmeleri ve ani organ sıkışıklıkları ve boğulmalarına neden olur buda organ yetmezliklerinin görülmesine neden olur. Hastalarda göz beyazlığında, dişlerin beyazlığında bir solgunluk siyahlaşma fark edilir. Aritmiler, güç solunum , hızlı solunum en dikkat çeken kronik semptomlardandır. İlerleyen safhalarda akciğerde veya göğüs boşluğunda sıvı toplanması ve sarılık dikkat çeker. Diafram fıtığı tanısında hasta sahibinden alınan bilgiler çok önemlidir. Tanı direk veya indirekt radyografik muayeneler ile rahatça konulabilmektedir. Gerekirse ağızdan kontrast madde içirilerek de radyografik muayenenin kesin sonuçlarına varılabilir. Hastalarda en belirgin özellik olarak köpek oturuşu dikkat çeker. Arka ayaklar yerde göğüs dik konumdadır. Bunun nedeni göğüs boşluğuna gelen organların bu oturuş sayesinde tekrar aşağıya dengelenmesini sağlamaktadır. Hasta bu durumda ne köpek kuru maması nede kedi kuru maması yiyemez ve iştahsızlık çeker. Tedavi operatiftir. Operasyon ile diafram dikilir ve sonrasında hastanın bakımı yapılır. Bu süre içerisinde atlamalar zıplamaların kısıtlanması için kafes istiraati önerilir. Veteriner Hekim Mehmet KOÇ